Araştırma şirketi GFK Türkiye'nin, ülkenin kentlerini temsilen 16 ilde yaptığı "Mortgage Bilinirlik Araştırması", sistem konusundaki bilinirlik düzeyini, konut alma eğilimlerini ve konut alırken kredi kullanma eğilimlerini ortaya koydu.
Buna göre, araştırmaya katılanların yüzde 61'i tutsatı duyduğunu belirtirken, tutsatı duyduğunu belirten her üç kişiden biri sistem hakkında bilgi sahibi olmadığını ifade etti. Katılımcıların yüzde 31'i sistem hakkında yeterince bilgi sahibi olmadığını belirtirken, sistemi "biraz" bilenlerin oranı yüzde 58, yeterince bilgi sahibi olanların oranı ise yüzde 11 olarak gerçekleşti.
Kentlerde ikamet ettiği konutta kiracı olanların oranının yüzde 42 olarak belirlendiği araştırmaya göre, önümüzdeki 3 yıl içinde konut satın almayı düşünenlerin oranı yüzde 20. Alt ekonomik sosyal gruplara doğru gidildikçe ev satın almayı düşünenlerin oranının yükseldiği görüldü. Konut satın almayı düşünenlerin yüzde 52'si banka kredisi kullanmayı planlıyor, geri kalanı ise banka kredisini tercih etmiyor. Konut hakkında en fazla "tanıdıklar" ve "emlakçılar" aracılığıyla bilgi sahibi olunurken, bunu kendisi çevreyi gezerek bilgi alanlar ve interneti kullananlar izliyor.
Tutsat'ın avantajları
Tutsatın diğer konut kredilerinden daha avantajlı olduğunu düşünenlerin sistemin hangi avantajlarının bulunduğunun sorulması üzerine, katılımcıların yüzde 36'sı ev kirası yerine ödenebildiğini, yüzde 34'ü ödemesinin kolay olduğunu, yüzde 22'si taksitlerinin uygun olduğunu, yüzde 18'i ise kredi faiz oranının düşük olduğunu belirtti.
Sistemi avantajlı bulanların yüzde 4'ü evin kolay alındığını, yüzde 3'ü peşinatının düşük olduğunu ifade ederken, yüzde 3'ü imkanı olmayanların da ev sahibi olabildiğini, yüzde 2'si de devlet güvencesi olmasını sistemin avantajları arasında saydı.
Tutsat'ın faiz oranları yüksek bulundu
Diğer taraftan sistemin diğer konut kredilerinden daha avantajlı olmadığını düşünenlerin yüzde 27'si faiz oranlarını yüksek, yüzde 22'si aylık ödemeleri yüksek bulurken, yüzde 21'i vadelerin çok uzun olduğunu, yüzde 15'i de düşük gelirliler için avantajlı olmadığını belirtti. Sistemin avantajlı olmadığını düşünenlerin yüzde 5'i ipotekli olmasının güvenilir olmadığı, yüzde 5'i alışık olunmayan bir sistem değerlendirmesinde bulunurken, yüzde 4'ü sistemin diğerlerinden farkı olmadığını, yüzde 4'ü sabit faiz olmadığını, yüzde 3'ü de peşinatın yüksek olduğunu kaydetti.
Katılımcıların yüzde 49'u gelecekte tutsattan yararlanmayı düşünmediğini belirtirken, yüzde 29'ı sistemi kullanıp kullanmayacaklarının belli olmadığını, şartlara bağlı olduğunu ifade etti. Gelecekte tutsattan yararlanmayı düşünenlerin oranı ise yüzde 11'de kaldı.